اصول تربیتی کودک

نکاتی برای تربیت بهتر کودکان

دوری از مقایسه کردن کودک

در هیچ شرایطی کودکان را با هم مقایسه نکنید. واقعیت این است که توانایی تمام انسانها با هم متفاوت است، حتی دوقلوها. شرایط سیستمی خانواده ها ، روش های تربیتی و هزاران عامل دیگر در ایجاد این تفاوتها موثرند. پس مقایسه دو کودک هیچ پایه ی علمی نخواهد داشت.

دوری از تهدید به تنبیه کودک

کودکان را هیچ وقت تهدید به تنبیه نکنید، اگر قرار است او را از چیزی محروم کنید، این کار را انجام دهید. گفتن جملاتی مانند:” این بار آخر است که به تو می گویم و به تو فرصت می دهم، دفعه بعد حتما تو را از بردن به پارک محروم می کنم”، یک روش اشتباه است. اگر قرار است به خاطر کاری او را از بردن به پارک محروم نمائید، این کار را انجام دهید و بارها او را تهدید نکنید.

صحبت نکردن در مورد ضعف های کودک بویژه در جمع

در حضور جمع در خصوص ضعف های کودک تان صحبت نکنید. حتی اگر آن ضعف مربوط به گذشته باشد. به طور مثال اگر کودک تان قبلا نمره ی پائینی می گرفته و الان نمره خوب می گیرد، دلیلی ندارد که نمره اش را در حضور دیگران بگوئید، حتی اگر نیت شما تشویق کودک باشد.

ایجاد نکردن احساس گناه در کودک

از ایجاد احساس گناه برای کنترل رفتار کودک استفاده نکنید. اگر از جملاتی مانند:” اگر وسایلت را جمع نکنی قلبم می گیرد و می‌میرم و بعد همه می گویند مادر این بچه به خاطر شلخته بودن او مرده است” استفاده کنید، نه تنها کودک را وادار به انجام کار مورد نظرتان نکرده اید، بلکه به او آموزش داده‌اید که از همین روش بعدها برای کنترل شما استفاده نماید.

اگر بتوانیم مانند مدل ذیل با کودک سخن بگوییم، قدم بسیار بزرگی در آموزش درست صحبت کردن و بیان احساس برداشته ایم. در صورتی که کودک این مدل را یاد بگیرد و به آن عادت کند، در مورد برقراری ارتباط کلامی با دیگران ، مشکلی پیدا نخواهد کرد. مدل پیشنهادی مناسب برای سخن گفتن در خصوص رفتار و احساس این است:

وقتی با من رفتار A را انجام می دهی، من احساس B را پیدا می کنم، اگر با من رفتار C را انجام دهی، من احساس D را پیدا می کنم.

به طور مثال:

وقتی خواسته‌ات را با صدای بلند به من می گویی احساس می کنم به من توهین می کنی.

اگر با صدای ملایم با من صحبت کنی، احساس می کنم که تو خیلی مهربان هستی.

دادن پیام های مناسب با زبان بدن یا حالت چهره به کودک

یادتان باشد که بهتر است هنگام رابطه با کودک، زبان بدنتان با کلام شما متناسب باشد. هنگام دادن پیامد ناخوشایند به کودک، جدی باشید، ولی عصبانی نباشید. سعی کنید در عین جدی بودن، زبان بدن تان هم جدی باشد نه عصبانی. بچه ها یکسان نبودن این دو را سریع متوجه می شوند و برای آن ها آگاهی از زبان بدن، مهم تر از لحن است.